Gemeenteraad: Pak uw bevoegdheid terug!
Door: Lilian Peters, GroenLinks Hollands Kroon
De gemeenteraad van Hollands Kroon had opnieuw een rustig jaar. Er waren volgens het college van B&W géén aanvragen voor omgevingsvergunningen die politiek of maatschappelijk gevoelig lagen. Er was dus geen reden om de gemeenteraad te consulteren. De inwoners van Hollands Kroon beleefden die maatschappelijke discussie wel, bijvoorbeeld in de media rondom datacenters. Maar ook zij deden geen beroep op de gemeenteraad want die is zijn zeggenschap over omgevingsvergunningen kwijt.
De Wet algemene bepalingen omgevingswet (Wabo wet)
Het college toetst vergunningaanvragen aan beleid, visies en plannen. De wetgever heeft echter bepaald dat er toch aanvragen overblijven die niet louter ambtelijk moeten worden afgedaan. Die aanvragen vereisen de uitdrukkelijke goedkeuring van de raad in de vorm van een verklaring van geen bedenking. Dat is geregeld in de Wabo wet. De raad heeft deze corrigerende en controlerende beslissingsbevoegdheid vrijwillig afgestaan aan het college. Alleen GroenLinks stemde hier tegen.
Het delegatiebesluit van 2015
De bevoegdheden in de Wabo, die in het delegatiebesluit in maart 2015 door de raad zijn afgestaan, betreffen projectaanvragen voor wonen, werken, recreatie, natuur, openbare voorzieningen, agrarische en maatschappelijke functies, huisvesting arbeidsmigranten, bouwwerken en het wijzigen van de functie van onbebouwde (landbouw)grond. Om het delegatiebesluit zonder wijziging door de raad te loodsen heeft het college toegezegd een uitzondering te maken voor politiek en maatschappelijk gevoelige aanvragen. Volgens het college zou dit elke wijziging van het delegatie besluit onnodig maken. Deze uitzondering bleek echter na recente politieke vragen van GroenLinks een belofte te zijn die het college niet wil èn niet kan waarmaken. Bij de beantwoording stelde het college:
• dat er geen politiek of maatschappelijk gevoelige vergunningsaanvragen waren;
• dat het college de uitzondering niet toepast omdat dit de rechtszekerheid aantast.
Dat de beloofde uitzondering in de gekozen bewoording niet zou werken wist het college al door de uitspraak van de Raad van State in 2013. De raad mag, net als andere burgers, wel een zienswijze afgeven op gepubliceerde omgevingsvergunningen. Dat is niet hetzelfde als een bindend eindoordeel in de vorm van een verklaring van geen bedenking.
De gemeenteraad zit op zijn handen
Er gebeurt in Hollands Kroon genoeg dat maatschappelijke discussie oplevert. Het is de taak van de volksvertegenwoordigers in de raad om dit te vertalen in politieke besluiten. Bijvoorbeeld: waar het college vaststelt dat Agriport een welstandsluw gebied is en ambtshalve afziet van welstandseisen, kan de raad aan zijn goedkeuring de voorwaarde verbinden dat datacenters toch landschappelijk worden ingepast; waar het college vaststelt dat er (nog) geen specifiek beleid is dat datacenters verplicht te investeren in hergebruik van restwarmte, kan de raad dat bij zijn verklaring van geen bedenking wèl als voorwaarde stellen. Dat zulke voorwaarden niet worden gesteld is niet per se te wijten aan het college, maar aan de gemeenteraad. Om zijn taak te kunnen uitoefenen moet de raad wel zijn bevoegdheden willen terugnemen.
Voor de volledigheid moet worden vermeld dat de raad bij het delegatiebesluit van 2015 wel de zeggenschap over omgevingsvergunningen voor transformatorstations wilde behouden. Maar dan alléén die van 150/20 kV! Ook met de vestiging van transformatorstations van dit model was het een rustig jaar.
