Ook in 2021 gooit corona jammer genoeg roet in het eten voor de Paaspolderloop. De traditionele loop en wandeling op Tweede Paasdag in Nieuwe Niedorp gaan dit jaar niet door. Toch is er nog wel wat te winnen begin april, maar daar moet je wel wat voor doen.
Hardlopen of wandelen op eigen houtje kan nog wel. Alleen of met z’n tweeën, in elk geval kan het heel goed ‘coronaproof’. Wie in de periode tot en met maandag 5 april (tweede paasdag) een rondje rent of wandelt door Niedorp en hiervan een foto post op de facebookpagina van de Paaspolderloop, doet automatisch mee aan de Paaspolderloterij, waarmee diverse leuke prijzen zijn te winnen. Een leuke route om langs diverse bezienswaardigheden te wandelen is bijvoorbeeld de volgende, voor deze gelegenheid uitgebreid beschreven:
Begin de route op de Dorpsstraat voor dorpshuis De Prins Maurits, het voormalige gemeentehuis dat in 1973 deels afbrandde. In 1975 werd dat wat resteerde van het gemeentehuis verbouwd en ingericht als dorpshuis.
De Voorsloot was tot 1900 een belangrijk onderdeel van het vaarwegennet in de regio voor goederen- en personenvervoer. Als een van de weinige voorsloten in de provincie is die van Nieuwe Niedorp bewaard gebleven.
Voor u, op de hoek van de Dorpsstraat en de Oosterweg, ziet u het Schutsluisje, dat dateert van 1648. Doordat de vaarroute aan betekenis verloor, bleef onderhoud aan de sluis achterwege. De sluis is sinds 1977 rijksmonument en werd in 1980 gerestaureerd. Nog niet zo lang geleden zijn de sluisdeuren vernieuwd.
Steek de Dorpsstraat over en ga de Oosterweg op.
U blijft op de Oosterweg volgen tot de molen, die stamt uit 1854. Deze ‘binnenkruier’ (de kap wordt van binnenuit op de wind gezet) verving de eerste, in dat jaar afgebrande molen uit 1635. De molen is rijksmonument.
Via de Bomerbrug steekt u nu het kanaal over. Rechts voor u ligt een soort lus in de weg. Dit ‘Wilgenlaantje’ is het begin van de Zuiderkanaalweg. U blijft dit weggetje volgen langs het Kanaal Alkmaar (Omval)-Kolhon. Dit kanaal is als werkverschaffingsproject gerealiseerd in de periode 1938-1942. Uiteindelijk heeft het de beroepsvaart niet opgeleverd wat ervan werd verwacht, onder andere door de geringe doorvaarthoogte (zo’n 3.60 meter) van de bruggen, de kleinschaligheid en door het opkomend vrachtverkeer over de weg. Het kanaal is nu van belang voor de recreatievaart, er werd onlangs weer eens heerlijk op geschaatst én het heeft een boezemfunctie voor de afvoer van overtollig polderwater. De rietvegetatie vormt een belangrijke bescherming tegen oeverafslag. De rust in de omgeving zorgt voor een ideale schuil- en broedgelegenheid voor diverse vogelsoorten zoals eenden, koeten, mezen, vinken en winterkoninkjes.
Na vijfhonderd meter ziet u aan de overkant van het kanaal het transportbedrijf Spaansen – trouw sponsor van de Paaspolderloop - met rechts daarvan het Spaansen-museum. Dit is het vroegere ouderlijk huis van de familie Spaansen, waar van alles te vinden en te vertellen is over de rijke historie de 75-jarige onderneming, die al driekwart eeuw brood op de plank brengt in Niedorp, Winkel en nog ver daarbuiten.
Via de Scheidersbrug gaat u verder naar de andere kant van het kanaal. Over de brug gaat u direct links en volgt het pad langs het kanaal.
Aan het einde van het pad gaat u rechtdoor (Zandloper). Aan het einde van de weg gaat u rechtsaf het Westerzwet op. De rotonde neemt u driekwart (linksaf); u volgt de Hartweg over het fietspad.
U gaat rechtsaf de Bosstraat in en volgt de B-weg. Rechts ziet u de voormalige basisschool de Zwerm, die binnenkort plaatsmaakt voor een nieuw woonwijkje. Links, op nummer 56, staat de statige ‘Notariswoning’.
In het begin van de twintigste eeuw is deze woning een notariswoning geworden. Van Leersum was er notaris en woonde daar met vrouw en twee kinderen. In 1920 werd Arie Kort notaris-klerk. Begin jaren vijftig stopte Van Leersum en trok notaris Kort tot eind jaren zeventig in het pand. Daarna was het pand notariskantoor af.
Hierna is het nog viermaal onder handen genomen. Begin vorige eeuw stonden er twee villa’s naast elkaar, met dezelfde voorgevel en mooie parkachtige voortuinen. In 1907 is een van de villa’s gesloopt. Van het sloophout zijn toen de woningen aan de Dorpsstraat 50, 52 en 54 gebouwd.
Rechts ligt het voormalige zorgcentrum Winkelmade, dat een metamorfose ondergaat met nieuwbouw, renovatie en de realisering van het ‘Thuishuis’ dat recent de deuren opende. Ouderen kunnen hier zelfstandig, maar samen wonen, waarbij ze voorzieningen als een keuken, woonkamer en dergelijke delen. Aan het einde van de Bosstraat ligt links het vroeger Parfumflessenmuseum, tevens het vroegere Raedthuys van Winkel, anno 1599.
U gaat linksaf de Dorpsstraat in, rechts ziet u café Beentjes. Sla de eerste weg rechts in, de Limmerschouw, met op de hoek de studio van meesterfotograaf John Oud. Blijf doorlopen op de Limmerschouw, langs golfbaan Regthuys en het Nederlands Kremlin. Deze kunstzinnige bouwwerken zijn handmatig opgetrokken door folliebouwer Gert Leegwater, met zelfbedachte hijsmethodes. Inspiratiebronnen voor Leegwater waren het Russisch Kremlin en de Italiaanse architectuur.
Na het Kremlin de weg rechtsaf volgen, de Reine Victoriaweg op. Houd aan het einde rechts aan (Boomgaardweg) en neem dan de derde weg rechtsaf (Advocaatpeer). Halverwege de Advocaatpeer gaat u linksaf het fietspad op. Dit volgt u tot het einde, dan gaat u linksaf de Corsolaan op. Aan het einde van de Corsolaan de Trambaan oversteken, volg het voetpad linksaf en ga dan het park in. Houd het speelveld aan u linkerhand, u wandelt om het veld heen achter de brede school langs. Uiteindelijk bij de T-splitsing rechtsaf en dan aan het einde linksaf het bruggetje over.
Dan de eerste afslag rechtsaf, de Nieuwe Niedorpweg oversteken en linksaf het voetpad volgen. Na zo’n 400 meter rechtsaf de Oude Trambaan (bospaadje, fietspad) op richting de Dorpsstraat. In de driehoek Hoefje-Oude Trambaan-Dorpsstraat werd in 1913 door de toen nog zelfstandige gemeentes Winkel en Nieuwe Niedorp een gasfabriek gesticht. Deze werd in 1968 afgebroken. Op de plek waar nu loodgieter Marco Bakker woont, stond nog lange tijd de oude ‘gasfittersdienstwoning’. Over de Oude Trambaan reed vroeger de tram van de lijn Schagen-Wognum (1898-1930). Deze verzorgde via een speciale aftakking ook de aanvoer van kolen naar de gasfabriek.
Bij de Dorpsstraat gaat u rechtsaf totdat u weer uitkomt bij de Prins Maurits. Waar u natuurlijk even een wandelfoto maakt voor de facebooksite van de Paaspolderloop. En zo automatisch meedoet in de loterij voor een fraaie prijs.